De klarinet boring

De boring van de klarinet wordt vaak omschreven als een cylinder maar tegenwoordig klopt dat niet meer. De boring van een moderne klarinet neemt af vanaf de bovenkant van het bovenstuk tot aan het open g gat, waarna hij weer iets toe neemt, zoals een zandloper. Bij sommige instrumenten gebeurt dit in een serie van stappen en dan wordt het polycylindrisch genoemd. Weliswaar is het verschil in boring tussen boven en onderkant slecht een paar tienden van een milimeter maar het effect op de klank en intonatie is groot. Het onderstuk van de klarinet is conisch vanaf het Ab/Eb toongat tot aan de beker. De reden hiervoor is om het interval tussen het eerste en tweede register dichter bij elkaar te brengen.

De grootte van de boring verschilt tussen instrumenten. Generaliserend kan gezegd worden dat instrumenten met een kleinere boring meer weerstand hebben en meer focus en projectie en het geluid is donkerder; en dat instrumenten met een grotere boring minder weerstand hebben, maar minder focus en projectie. Het geluid heeft meer boventonen en is “brighter”. Omdat ze minder weerstand hebben zijn klarinetten met en grotere boring makkelijker voor beginners en saxofonisten.

Even een korte opmerking over Het gebruik van “bright” vs “dark” om de klank aan te duiden. Ik heb gemerkt dat wat de een als “dark” omschrijft iemand anders juist als “bright” omschrijft en dat deze termen dus niet zoveel zeggen. Voor mij is “bright” met veel boventonen.

Franse boring

Kleine boring van +-14.7mm met een polycylindrische vorm. Dit type boring is door Buffet Crampon bedacht en is tegenwoordig het meest populair. Bekende voorbeelden zijn de Buffet Crampon R13 en de Selmer S10. Deze boring geeft een heldere, gefocuste klank

Duitse boring

De vorm van de boring van de Duitse klarinet is meer cylindrisch dan die van de Franse klarinet. Met name het onderstuk is minder conisch. De grootte van de boring kan variëren.

Engelse boring

Grote cylindrische boring van +-15.3mm. Deze boring geeft een klank met meer boventonen, minder focus en meer flexibiliteit. Bekende voorbeelden zijn de Boosey&Hawkes 1010. Ook populair bij Jazz muzikanten. Het is wel belangrijk om een mondstuk te kiezen met een grotere boring.

“undercut” toongaten

Bij sommige klarinetten zij de toongaten aan de binnenzijde van klarinet conisch afgewerkt. Dit wordt “undercut” genoemd. Dit wordt gedaan om de stemming van bepaalde tonen te verbeteren en het geeft een donkerdere klank.

Het tonnetje

De boring van het tonnetje kan allerlei vormen hebben. Het kan cylindrisch zijn, conisch of omgekeerd conisch, of een zandloper vorm hebben. Het tonnetje moet bij het instrument passen want het heeft effect op de intonatie.